Page 38 - UFEK2017 Özetler Kitabı

3. ULUSAL FİZİK EĞİTİMİ KONGRESİ BİLDİRİ ÖZETLERİ KİTABI

B25 AKRAN ÖĞRETİMİ TEKNİĞİNİN 9. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN FİZİK
DERSİNE YÖNELİK TUTUMLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

2
1
1
Derya YARIMKAYA , Yasin ÜNSAL , Ufuk TÖMAN

1 Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Fizik Eğitimi Ana Bilim Dalı
2 Bayburt Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Fen Eğitimi Ana Bilim Dalı

Bu araştırmanın amacı, akran öğretimi tekniğinin 9. sınıf öğrencilerinin fizik dersine yönelik tutumları üzerinde
etkisinin olup olmadığının incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda araştırmada yanıtı aranan sorular şu şekildedir:
1) Araştırmaya katılan öğrencilerin fizik dersine yönelik tutum düzeyleri, akran öğretimi öncesi ve sonrası arasında
anlamlı farklılık göstermekte midir?
2) Araştırmaya katılan öğrencilerin, akran öğretimi öncesi ve sonrası fizik dersine yönelik tutum puanları arasındaki etki
büyüklüğü (Cohen’s d) hangi düzeydedir?
Araştırma, tek grup ön test - son test deneysel modelde desenlenmiştir. Araştırmaya, Ankara ili Keçiören
ilçesindeki özel bir ortaöğretim kurumunun 9/A ve 9/B sınıflarında öğrenim gören 42 öğrenci (Kız: 24, Erkek: 18)
katılmıştır. Sınıflarda yer alan öğrenciler arasından her bir sınıf için 5’er öğrenci, ‘’Kuvvet ve Hareket’’ ünitesinin akran
öğretimi tekniği ile işlenebilmesi amacıyla ‘’Öğreten Akran’’ olarak belirlenmiştir. Öğreten akranların belirlenmesinde
şube rehber öğretmenleri ve branş öğretmenlerinin görüşleri esas alınmıştır. Öğreten akran olarak belirlenen öğrenciler
ile araştırma öncesi, 40’ar dakikalık 3 oturum şeklinde akran eğitimi süreci gerçekleştirilmiştir. Akran eğitimi sürecinin
ardından, her iki sınıfta da 10 hafta boyunca ‘’Kuvvet ve Hareket’’ ünitesi akran öğretimi tekniği ile işlenmiştir. Dersler
öncesi, öğreten akranlar her hafta ders saati dışında 40’ar dakikalık eğitim oturumlarında konu hakkında
bilgilendirilmiştir. Akran öğretimi tekniğine dayalı ders içerikleri genel olarak; öğretmenin konuyu, kavramları ve
formülleri açıklaması, birkaç örnek soru çözmesi, öğreten akranlar ve diğer öğrencilerin birlikte soru çözümü ve öğreten
akranların bazı haftalarda konu ve kavram açıklanmasına dâhil edilmesi gibi etkinliklerden oluşmuştur.
Araştırma verileri, Ortaöğretim Öğrencilerine Yönelik Güncel Fizik Tutum Ölçeği (Tekbıyık ve Akdeniz, 2010)
aracılığıyla elde edilmiştir. Söz konusu ölçek 30 maddeden oluşmaktadır. Maddeler, olumsuzdan olumluya doğru beşli
likert dereceleme ile sıralanmaktadır. Ölçekten alınabilecek puanlar 30 ile 150 arasında değişmektedir. Ölçek; önem,
kavrama, gereksinim ve ilgi olmak üzere 4 alt faktörden oluşmaktadır. Ölçeğe ait iç tutarlılık katsayısı “önem” alt
faktöründe 0,838; “kavrama” alt faktöründe 0,795; “gereksinim” alt faktöründe 0,74; “ilgi” alt faktöründe 0,717 ve ölçek
genelinde 0,873’dür.
Araştırma sonucu elde edilen verilerin analizinde, ilk olarak verilerin normal dağılım gösterip göstermediği
sınanmıştır. Verilerin normallik sınamasında Shapiro Wilk testi, Skewness ve Kurtosis (Çarpıklık ve Basıklık) değerleri ve
Levene testi (varyansların homojenliği) dikkate alınmış, yapılan analizler sonucunda verilerin normal dağılım gösterdiği
belirlenmiştir. Dolayısıyla öğrencilerin Ortaöğretim Öğrencilerine Yönelik Güncel Fizik Tutum Ölçeğinden elde ettiği ön
test - son test puanlar arası farklılığın belirlenmesinde Bağımlı Gruplar t-Testi kullanılmıştır. Bunun yanı sıra, grupların
ön test - son test puan ortalamaları arasındaki etki büyüklüğünün hesaplanmasında Cohen ‘’d’’ istatistiğine
başvurulmuştur.
Araştırmanın bulgularına göre, öğrencilerin “önem” alt faktörü (t41: -2,138, p<0,05), “kavrama” alt faktörü (t41:
-2,259, p<0,05), “gereksinim” alt faktörü (t41: -2,372, p<0,05), “ilgi” alt faktörü (t41: -3,029, p<0,01) ve ölçeğin genelinden
(t41: -3,812, p<0,001) almış oldukları ön test - son test puanlar arasında son test lehine anlamlı farklılık olduğu tespit
edilmiştir. Öğrencilerin ölçeğin geneli ve alt faktörlerinden almış oldukları ön test - son test puanlar arasında, ölçeğin
geneli ve “ilgi” alt faktöründe orta düzeyde etki büyüklüğü (d: 0.50-0.80), “kavrama” ve “gereksinim” alt faktörlerinde
küçük düzeyde etki büyüklüğü (d: 0.20-0.50), “önem” alt faktöründe ise zayıf düzeyde etki büyüklüğü (d<0.20) olduğu
saptanmıştır. Yapılan araştırma sonucunda, akran öğretimi tekniğinin araştırmaya katılan 9.sınıf öğrencilerinin fizik
dersine yönelik tutum düzeyleri üzerinde olumlu yönde etkisinin olduğu ortaya konulmuştur.

Anahtar Kavramlar: Fizik dersi, tutum, akran öğretimi

26