Page 19 - UFEK2017 Özetler Kitabı

3. ULUSAL FİZİK EĞİTİMİ KONGRESİ BİLDİRİ ÖZETLERİ KİTABI

ARTIRILMIŞ GERÇEKLİK UYGULAMALARININ ORTAOKUL
B06 ÖĞRENCİLERİNİN AKADEMİK BAŞARILARINA ETKİSİ: “GÜNEŞ
SİSTEMİ VE ÖTESİ: UZAY BİLMECESİ” ÜNİTESİ

Tuncay ÖZSEVGEÇ, Büşra EROĞLU

Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı

Gelişen teknolojilerle birlikte adını sıkça duymaya başladığımız artırılmış gerçeklik (AG), gerçek görüntü üzerine
sanal nesnelerin eklenmesiyle oluşan canlı ve etkileşimli bir ortamdır (Milgram vd., 1994). Başka bir ifadeyle AG
uygulamalarında, bilgisayarda oluşturulan iki ya da üç boyutlu nesneler, sesler, videolar, metinler, animasyonlar veya
simülasyonlar gibi sanal çoklu ortam nesneleri gerçek dünya ortamının görüntüsü üzerine eklenerek bir gerçeklik
oluşturulmaktadır. Birçok alanda kullanılan AG uygulamalarının eğitimde kullanılması ise yakın bir tarihe dayanmaktadır
ve çoklu ortam materyallerinin öğrencilere sunumunda son yıllarda oldukça popülerdir. Bu çalışmada daha önce yapılmış
çalışmalardan farklı olarak astronomi konularının öğrenilmesinde, AG uygulamalarının tahmin-gözlem-açıklama (TGA)
yöntemi kullanılarak eğitim sürecine dahil edilmesinin öğrencilerin akademik başarıları üzerine etkisi araştırılmıştır. Bu
deneysel uygulamanın öğrencilerin akademik başarıları üzerindeki etkilerini saptamak amacıyla nicel araştırma
yöntemlerinden “ön-test/son-test kontrol gruplu deneysel desen” kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu,
Trabzon ilinde eğitim veren Söğütlü Ortaokulu’nun yedinci sınıfında öğrenim gören 38 öğrenci oluşturmaktadır.
Çalışmada rastgele örneklem seçimi yapılarak deney (20) ve kontrol (18) gruplarından oluşan iki sınıf ele alınmıştır.
Araştırma 2016-2017 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde fen bilimleri dersi, “Güneş Sistemi Ve Ötesi: Uzay Bilmecesi”
ünitesi kapsamında gerçekleştirilmiştir.
Çalışmada veri toplama aracı olarak “Güneş Sistemi ve Ötesi: Uzay Bilmecesi Başarı Testi” geliştirilmiştir. Başarı
testi geliştirme sürecinde ilk önce alanında uzman iki araştırmacı tarafından soru havuzu oluşturulmuş ardından
sorularda eleme yapılarak kazanımlara uygun dağıtılmış 20 soru belirlenmiş ve soruların öğrencilerin hangi öğrenme
seviyesine hitap ettiği ortaya koyan belitke tablosu hazırlanmıştır. Hazırlanan sorular bir Türkçe dil eğitimcisi tarafından
onaylandıktan sonra 18 öğrenci üzerinde pilot uygulama yapılarak soruların güçlük ve ayırt edicilik indeksleri
hesaplanmıştır. Ayırt edicilik indeksi düşük olan iki soru testten çıkarılarak 18 sorudan oluşan başarı testine son hali
verilmiştir. Her iki gruba uygulama başlamadan önce öntest uygulanmış ve ardından 10 ders saatini kapsayan konu
anlatımı yapılmıştır. Deney grubundaki öğrencilere Space 4d AR kartları kullanılarak TGA yöntemiyle eğitim verilirken,
kontrol grubundaki öğrencilere düz anlatımın videolarla desteklendiği bir öğrenme ortamı oluşturulmuştur. Konu
anlatımının ardından öğrencilere sontest uygulanmıştır.
Başarı testleriyle elde edilen veriler SPSS 23 programıyla analiz edilmiştir. Öğrencilerin hem sorulara verdikleri
toplam doğru sayısı karşılaştırılmış hem de her bir soruya verilen cevaplarda gruplar arasında anlamlı fark olup olmadığı
saptanmıştır. Öğrencilerin öntest sonuçlarının karşılaştırmalı analizi yapıldığında her iki grubun toplam doğru sayıları
arasında anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür (p=0,693). Bu sebeple kovaryans analizi yapılmasına gerek duyulmadan
öğrencilerin sontest sonuçları arasında bağımsız örneklem t testi analizi yapılmıştır. Bu analiz sonucunda deney ve
kontrol grubundaki öğrencilerin akademik başarıları arasında anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür (p=0,018). Bunun
yanı sıra deney grubundaki öğrencilerin ‘yıldızlar ve gezegenleri karşılaştırır’, ‘Güneş sistemindeki gezegenleri, Güneş’e
yakınlıklarına göre sıralayarak bir model oluşturur ve sunar’ ve ‘bilinen takımyıldızlarıyla ilgili araştırma yapar ve sunar’
kazanımlarına ait sorulara kontrol grubundaki öğrencilere göre anlamlı bir şekilde daha doğru cevaplar verdikleri
görülmüştür.
Araştırma bulgularının sonuçlarına göre Space 4d AR uygulamasının “Güneş Sistemi ve Ötesi: Uzay Bilmecesi”
ünitesi kapsamında öğrenme sürecine dahil edilmesinin öğrencilerin akademik başarılarını olumlu yönde etkilediği
görülmüştür. Bu duruma etken olarak öğrencilerin öğrenme ortamında daha aktif olmalarının yanı sıra AR
uygulamalarının soyut kavramların somutlaştırılmasına olanak sağlaması, pek çok duyu organına hitap etmesi ve gerçek
dünya ile öğrenme ortamlarını birleştirmesi örnek olarak gösterilebilir.

Anahtar Kavramlar: Artırılmış gerçeklik, akademik başarı, astronomi eğitimi, eğitimde artırılmış gerçeklik

7