Page 64 - UFEK2017 Özetler Kitabı

3. ULUSAL FİZİK EĞİTİMİ KONGRESİ BİLDİRİ ÖZETLERİ KİTABI

B54 YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARININ FEN EĞİTİMİNDEKİ ÖNEMİ

Esra ÇELİK

Günümüzde fosil yakıt kaynaklarının giderek azalması ve önümüzdeki zamanlarda tükenecek olması
yenilenebilir enerji kaynaklarının önemini oldukça arttırmaktadır. Yenilenebilir enerji kaynakları güneş enerjisi, rüzgâr
enerji, jeotermal enerji, hidrolik enerji ve hidrojen enerjisi gibi kendini yenileyebilen özellikle de çevreyi kirletmemesi
bakımından önemli olan alternatif kaynaklardır. Güneş ışığı Dünya’nın aldığı en zengin enerji kaynağıdır. Güneş
enerjisinden faydalanabilmemiz için güneş pillerine ihtiyacımız vardır. Güneş pilleri yüzeylerine gelen güneş ışığını
doğrudan elektrik enerjisine dönüştüren yarı iletken maddelerdir. Yüzeyler kare, dikdörtgen ve daire şeklinde olabilir.
Yüzeylerine ışık düştüğü zaman elektrik gerilimi oluşur buda elektrik akımı oluşturur. Güneş pilleri diğer mekanik olarak
elektrik üreten cihazlara nazaran teorik ömürleri sonsuzdur. Güneş pilleri haberleşme, kırsal radyo, telsiz ve telefon
sistemleri, petrol boru hatlarının katodik koruması, metal yapıların (köprüler, kuleler vb) korozyondan koruması, elektrik
ve su dağıtım sistemlerinde yapılan tele metrik ölçümlerde kullanılır. Ayrıca hava gözlem istasyonları, bina içi ya da dışı
aydınlatma, dağ evleri ya da yerleşim yerlerinden uzaktaki evlerde TV, radyo, buzdolabı gibi elektrikli aygıtların
çalıştırılması, tarımsal sulama ya da ev kullanımı amacıyla su pompajı, ilaç ve aşı soğutma vb. yerlerde kullanılır.
Yapılan çalışmada önce yenilenebilir enerji kaynaklarının önemi ve kullanımı hakkında bilgi verilmiştir daha
sonra Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Fen Bilgisi Laboratuvarında fotovoltaik hidrojenlenmiş amorf silisyum (a-Si:H)
p-i-n güneş pilinde, oda sıcaklığında karanlık ve Laser uyarıcı ışığının farklı şiddetleri altında akım-voltaj (I-V) karakteristik
eğrileri deneysel olarak elde edilmiştir. A-Si-H p-i-n güneş pili yenilenebilir enerji kaynaklarından biri olup üzerine düşen
ışığı doğrudan elektrik enerjisine çevirmektedir. Elde edilen verilerden yararlanarak kullanılan fotovoltaik güneş
pillerinin açık devre voltajı, kısa devre akımı, dolum (fill) faktörü gibi verimi etkileyen güneş pili parametreleri
hesaplanmıştır. Deney sonucunda son olarak Rs (seri) ve Rsh (paralel) direnç değerleri, I-V grafiğinin ters beslem ve ileri
beslem bölgelerindeki eğrilere çizilen teğetlerin eğimi hesaplanarak bulunmuştur. Bulunan seri ve paralel dirençlerin ışık
şiddetine karşı grafikleri çizilmiştir. Böyle bir deney çalışması yapılarak güneş pillerinin elektrik üretimindeki rolü ve
katkısına dikkat çekilmek istenmiştir. Çünkü güneş pilleri, güneş enerjisinden elektrik üretmede kullanılan son derece
önemli malzemelerdir.
Yenilenebilir enerji kavramı kapsamlı bir şekilde fen bilgisi dersinde işlenmektedir. Bu nedenle bu dersin
öğretmen adaylarının lisans eğitimi sırasında aldıkları eğitim ve gösterdikleri tutum çok önemlidir. Öğretmen adaylarının
bu konunun bilincinde olması yetiştirecekleri öğrencilere de bu bilinci aşılaması son derece önemlidir. Fen eğitiminin
amaçlarından birisi de öğrencilerin çevresine karşı son derece duyarlı bireyler olmasıdır. Bu sebeple öğrencilerin, fosil
yakıtlar kullanıldığında ortaya çıkacak zararların neler olacağı, yenilenebilir enerjinin ne olduğu, insanlık için faydalarının
neler olduğunun bilincinde olabilmesi için en büyük görev öğretmenlere düşmektedir. Yapılan çalışmada aynı zamanda
Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Öğretmenliği bölümünde 1.,2.,3. ve 4. sınıfta okuyan öğretmen adaylarına
beşli likert tipi ölçek uygulanarak öğretmen adaylarının yenilenebilir enerji kaynakları hakkındaki görüşleri belirlenmeye
çalışılmıştır. Ölçme aracı toplam 132 kişiye yapılmıştır. Fen bilgisi öğretmen adaylarının cinsiyet, yaş, lise ve sınıf gibi
özelliklerine göre bu konudaki görüşleri analiz edilmiştir. Elde edilen veriler SPSS veri analiz programı kullanılarak analiz
edilmiştir. Ayrıca soruların dağılımları, normal dağılım analizine bakılarak parametrik olmayan testler ile analiz edilmiştir.
Sonuçlar yorumlanarak fen bilgisi öğretmen adaylarının yenilenebilir enerjinin fen eğitimindeki yeri ve önemi hakkındaki
görüşleri araştırılmıştır. Sonuç olarak yenilenebilir enerji kaynakları, gelecek vaat eden sağlıklı, güvenilir tükenmeyen
kaynaklardır. Özellikle ülkelerin ekonomilerine sağlayacağı fayda bakımından bu kaynakların kullanımını arttırmalıyız.
Bunun için en temelden başlamalı ve bu bilinci gelecek nesillere aktararak ülkemizin kalkınmasına fayda sağlamalıyız. Bu
sayede yaratıcı, üretken her anlamda ülkesinin faydasına olacak işler yapan nesiller yetiştirmeliyiz. Bu konuda en büyük
görev, başta Milli Eğitim Bakanlığı olmak üzere öğretmenlerimize ve öğretmen adaylarımıza düşmektedir.

Anahtar Kavramlar: Yenilenebilir enerji, Güneş Enerjisi, Fotovoltaik

52