Page 52 - UFEK2017 Özetler Kitabı

3. ULUSAL FİZİK EĞİTİMİ KONGRESİ BİLDİRİ ÖZETLERİ KİTABI

B40 PROJE TABANLI ÖĞRENME YÖNTEMLİ OYUN TEKNİĞİ İLE FİZİK
ÖĞRENME

2
1
Medine BARAN , Şeyma YAŞAR , Abdulkadir MASKAN Mukadder BARAN
1
3

1 Dicle Üniversitesi, Eğitim Fakültesi
2 Diyarbakır İl Milli Eğitim Müdürlüğü
3 Hakkari Üniversitesi, Eğitim Fakültesi

Fizik dersi çoğu öğrenci tarafından zor olarak algılanmakta ve öğrenciler fizik konularını somutlaştırmakta
önemli sorunlar yaşamaktadırlar. Oysa ki günlük yaşamlarının her alanında bu kadar yoğun bir şekilde karşılaştıkları
fiziğin, öğrenciler tarafından anlamlı öğrenilmesinde ve somutlaştırılmasında neden zorlanıldığı sorusu uzun bir süreden
beridir önemini korumaktadır. Bu soruya cevap verebilmek için birçok çalışma yapılmış ve yapılmaya devam etmektedir.
Yapılan çalışmaların bir çoğunda öğrencilerin derslerde aktif oldukları ve güncel hayatla bağlantı kurdukları durumlarda
daha başarılı oldukları görülmüştür. Buna paralel olarak öğrenme ortamlarında uygulanan yöntem ve teknikler
öğrencinin bilgiye ulaşmasında anahtar konumundadır. Öğrencinin bilgiye kendisinin ulaşmasını sağlayan yöntem ve
tekniklerin mevcut yöntemlere göre daha etkili olduğunu söylemek mümkündür. Bu gerçekten hareketle, öğrencinin
bilgiye ulaşmasında aktif olması temelinde proje ve oyun tekniklerinin birlikte kullanıldığı bu çalışmada, proje tabanlı
öğrenme yöntemli oyunların lise 9. öğrencilerinin fizik başarısına etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yapılan bu
araştırmada katılımcı öğrencilerin bilişsel, duyuşsal ve psikomotor boyutlarında kazanımların geliştirilmesi
hedeflenmiştir. İlgili literatür incelendiğinde benzer çalışmaların çok sınırlı olduğu görülmüştür. Bu bağlamda yapılan bu
çalışmanın ilgili literatüre zenginlik katacağı düşünülmektedir. Buna paralel olarak başka alanlar ve öğretim kademeleri
ile yapılacak öğrenci merkezli uygulamalar için bu çalışma yönteminin fikir verebileceği düşünülmektedir.
Çalışmanın katılımcılarını teknik ve endüstri meslek lisesi 9. Sınıf öğrencisi olmak üzere toplamda 34 öğrenci
oluşturmaktadır. Yarı deneysel olarak yapılan çalışmada katılımcıların 21’i deney ve 13’ü ise kontrol grubu öğrencileri
olarak belirlenmiştir. Araştırmada veri toplama araçları olarak geçerlik ve güvenirliği sağlanmış 18 maddelik Newton’un
(Hareket) Yasaları kavram başarı testi, 5 maddeden oluşan açık uçlu soru formu ve dersin öğretmeni tarafından yapılan
yazılı sınav sonuçları kullanılmıştır. Bununla beraber, deney grubu öğrencilerinin sürece yönelik değerlendirme ve
görüşlerini almak için öz değerlendirme ve yarı yapılandırılmış mülakat formları da kullanılmıştır. Araştırmanın
uygulamaları toplamda 5 hafta sürmüştür. Bu süreye ön test ve son testlerin uygulanma aşamaları eklenmemiştir.
Araştırmanın başında hem deney hem de kontrol grubu öğrencilerine Newton’un (Hareket) Yasaları kavram başarı testi
(ön test olarak) uygulanmıştır. Uygulamaların başında deney grubu öğrencilerine uygulamalar ile ilgili bilgi verilmiştir.
Konu başlıkları araştırmacılar tarafından belirlenmiş olup 7 gruba ayrılmış olan öğrencilerden bu başlıklara uygun oyun
aleti projeleri yapmaları istenmiştir. Proje konusu belirleme aşamasında sıkıntı yaşayan öğrencilere dersin öğretmeni
tarafından bu konuda destek sunulmuştur. Deney grubu öğrencileri Newton’un (Hareket) Yasalarını içeren oyun
araçlarını 4 hafta boyunca sınıf ortamında yapmışlardır. 5. haftada ise deney grubu öğrencileri yaptıkları, Newton’un
hareket yasalarını içeren, oyun sistemlerini sınıf arkadaşlarına sunmuşlardır. Bu süre zarfında kontrol grubu öğrencileri
ile aynı konular, mevcut öğretim yöntem ve teknikleri kullanılarak anlatılmıştır. Araştırmanın sonunda elde edilen nicel
veriler bağımsız, bağımlı gruplar t testi ve Mann-Whitney U testi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen
nitel veriler ise içerik analizi ve betimsel analiz yöntemleri kullanılarak analiz edilmiştir.
Araştırmanın sonunda yapılan analizler, kontrol ve deney gruplarının ön test başarı puan ortalamalarında
anlamlı farklılıkların olmadığını göstermiştir (P>.05). Bu durum araştırmaya katılan grupların başarı açısından birbirine
denk olduğunu göstermektedir. Bununla beraber araştırma sonunda hem deney ve kontrol grubu öğrencilerinin başarı
puan ortalamalarının anlamlı derecede arttığı saptanmıştır (P<.05). Fakat iki grup arasında karşılaştırma yapıldığında ise
deney grubu öğrencilerinin kavram başarı testi son test puan ortalamalarının anlamlı olarak farklılaştığı tespit edilmiştir
(P<.05). Yine katılımcı öğrencilerin, açık uçlu soruları içeren formdaki ve öğretmen tarafından yapılan yazılı sınavlardaki
başarı durumlarına bakıldığında deney grubu öğrencilerinin göz ardı edilmeyecek bir başarı sergiledikleri saptanmıştır.
Bu bulgulardan hareketle, uygulanan yöntemin deney grubu öğrencilerinin fizik başarılarını oldukça olumlu etkilediğini
söylemek mümkündür. Araştırmanın sonunda yapılan mülakatlarda ise deney grubu öğrencileri, uygulamalardan
oldukça keyif aldıklarını, fizik derslerinin sürekli bu yöntemle işlenmesi gerektiğini, fiziğe yönelik tutumlarını olumlu
etkilediğini, motivasyonlarının arttığı gibi olumlu duyuşsal ifadeler kullanmışlardır. Yapılan bu araştırma ile öğrencilere
projeler verilerek sorumluluk almaları sağlanmasıyla beraber hayatlarının önemli bir parçası olan oyunlarla eğlenerek,
yaparak-yaşayarak fizik öğrenmelerine imkan sunulmuştur. Böylece, bu uygulamada öğrencilerin hem bilişsel, hem
duyuşsal hem de devinişsel boyutlardaki kazanımları ele alınmıştır.

Anahtar Kavramlar: Proje tabanlı öğrenme, Oyunlar, Fizik başarısı

40